Kolej już w 1838 r. dotarła do Oschatz ze strony Lipska. Miało jednak minąć kawał czasu do 1885 r., zanim zaczęto sukcesywnie połączyć tutejszy region koleją wąskotorową do sieci no kolei. Generalnie przypuszczałoby się, iż produkty i surowce bogactwa naturalnego najwcześniej wydobywano w górskich regionach. W tutejszym przypadku nic bardziej błędnego! Bowiem o dziwo: przewozy bogactwa naturalnego najdłuższą tradycję mają właśnie tu. Działo się tak dzięki wydajnym złożom kaolinu, który w regionie między Kemlitz i Oschatz nadal jest wydobywane. Kaolin niezbędnym jest materiałem do produkcji porcelany. Nie dziwi nam więc fakt, iż prawie 100 lat kolejce Döllnitzbahn przypadło ważne zadanie; kolejka służyła miejscowym przede wszystkim do przewozu artykułów rolnych oraz kaoliny. Na żyznych obszarach Oschatz uprawiano na pierwszym planie ziemniaki oraz buraczki cukrowe. Oczywistym wobec tego było to, że „gorący okres” przewozów towarowych padł na jesień. Wtedy zawsze cały tabor kolejki wkraczał do pełnej akcji, a zawartość wagonów w Oschatz przeładowywano na tor normalny.
Także na kolejce Döllnitzbahn nie brakuje atrakcji i ciekawostek, które warto odkrywać. Tory prowadzą z dworca wokół średniowiecznego centrum miasta, które z pieczołowicie odrestaurowanymi zabytkami nas zaprasza do zatrzymania się. Po drodze do Mugeln pociąg mija krajobraz, który nieraz przypomina wiejskie scenariusze, z jakimi dość często się spotykamy w polskiej literaturze. Stacją centralną kolejki to Mügeln: jest ona jednej z największych stacji wąskotorowych w całej Europie; zachowała się tu cała techniczna infrastrukturą w oryginale. Na jednej ze stacji docelowych, mianowicie w Glossen ostała się sprawna jeszcze rampa przeładunkowa kolejki polowej, która zapewne zaciekawi miłośników kolei i techniki. Alternatywnie wybierać się możemy na spacer po rozległych sadach – zwłaszcza wiosną w rozkwicie drzew propozycja raczej nie odrzucania ...
Lokalizacja
Döllnitzbahn znajdujemy na północy Saksonii na wschód od Lipska, jednak na zachód od Riesy oraz Döbeln.
Dojazd autobusem & koleją
Koleją bardzo wygodnie do Oschatz dojeżdżamy. Dworzec Oschatz, położony na głównej trasie między Dreznem i Lipskiem (KBS 500), co godzinę obsługiwany jest przez pociągi regionalne „ Saxonia”, gdzie zaraz obok pociągi kolejki odjeżdżają, więc przesiadamy się z normalnego na wąski tor.
Dojazd samochodem
By dojeżdżać samochodem zaleca się dojazd autostradą A 14 do zjazdu Lipsk, stąd dalej kierujemy się drogowskazami do Mügeln i Oschatz.
Przebieg trasy
Lokomotywy parowe
Lokomotywy spalinowe
199 030, Baujahr 1940, Simmering/66765, ex ÖBB 2091.010
199 031, Baujahr 1940, Simmering/66767, ex ÖBB 2091.012
199 032, Baujahr 1957, Ns4, LKM/250027, ex DR 199 008
199 034, Baujahr 1981, L30H, FAUR/24059, ex PKP Lyd2-102, obecnie zamknięty
Wagonów
VT 137 515, Baujahr 1995, Stahlbau Knotz (Wien), Bombardier Jenbacher Werke, 64 miejsca
W 1870 r. w sieć kolei w Saksonii o tyle była rozbudowana, że połączone ze sobą już były centra główne i wszystkie większe miasta; również istniały połączenia do wszystkich krajów, z którymi Saksonia sąsiadowała. Wiejskie regiony wciąż nie doczekały się jeszcze połączenia do sieci kolei. Tak było również w przypadku ziemi koło Mügeln. Wprawdzie miasto Oschatz już wcześnie w 1839 r. zostało połączone do kolei przez pierwszą dalekobieżną trasę z Lipska do Drezna; natomiast okolicom Oschatz nadal brakowało skutecznego połączenia kolejowego.
Dzięki sukcesywnie budowie kolei wąskotorowych w końcu i ten region uzyskał długo wymarzone połączenie kolejowe; początek pierwszego odcinka z Döbeln przez Mügeln do Oschatz sięga 17.stycznia 1882 r., kiedy wydano pozwolenie na jego budowę. Pierwszą łopatę wbito październiku 1883r., a dobry rok potem w dniu7 stycznia 1885 r. po torach jeździł pierwszy pociąg. Warto wiedzieć o tym, iż trasa Oschatz – Mügeln stanowiła główny trzon późniejszej nad wyraz rozległej sieci wąskotorowej. By zaspokoić potrzeby rosnącego popytu na przewozy towarowe zarówno stronie rolników jak i po stronie kopalni kaolinu, podjęto decyzje o znacznej rozbudowie kolejki. W ten sposób powstawała rozległa sieć z wieloma bocznicami między Oschatz, Mügeln oraz Döbeln. Cały ten proces trwał od 1888 do 1903 r. Ciekawostką niewątpliwie jest fakt, iż powstała trasa z Döbeln przez Lommatzsch do Miśni łącząca w ten sposób tutejszą sieć Mügeln z drugą siecią koło miejscowości Wilsdruff. Tym połączeniem istniała – choć teoretycznie – możliwość dostać się na wąskim torze z miejscowości Strehla nad Łabą aż do Frauenstein w Rudawach!!!
W latach 60-tych poprzedniego stulecia kolejki wąskotorowe sukcesywnie zaczęły poumierać. Na tutejszej sieci koło Mügeln i Wilsdruff eksploatowany był jedynie odcinek Oschatz – Mügeln – Kemmlitz choć służyła tylko już przewozom towarowym. Po roku 1990 nasuwało się zasadnicze pytanie: co dalej z tą beznadziejnie deficytową linią? – Wąskie łuki torów, ograniczony tonaż mostów – to wszystko razem wcale nie napawało optymizmem. Więc los kolejki wydawał się być przesądzony i wisiała nad kolejką widmo całkowitej likwidacji! Jednak dzięki skutecznie przeprowadzonej prywatyzacji udało się wznowić ruch pasażerski, a szczególnie ruch szkolny; wreszcie możliwa nawet była odbudowa „nowej”, bo wcześniej już zlikwidowanej (1972 r.) trasy do Glossen; tam regularnie organizowane bywają przejazdy z fotostopami dla miłośników kolei.
